Journaal in straattaal

De NOS komt met iets nieuws: het Journaal in Makkelijke Taal. Het is namelijk al jaren droevig slecht gesteld met het taalgevoel- en niveau van Nederlanders. Daardoor komt een groot deel van de samenleving niet meer mee en is het voor veel mensen niet te begrijpen waar het Achtuurjournaal over gaat. Radiomaker Ruud de Wild zag daarom een reden om ook meteen maar een ander journaal te introduceren: het straattaaljournaal. Speciaal bedoeld om jongeren meer naar het nieuws te laten kijken. Het is uiteraard een grapje van De Wild, die hulp krijgt van zijn sidekick Vivienne van den Assem. Maar er zit wel een serieuze noot aan dit grappige filmpje.

Het is natuurlijk altijd grappig om te zien: een man van midden in de vijftig die als boomer probeert om hip te zijn en straattaal te gebruiken. We worden er altijd een beetje ongemakkelijk van, want volgens ons heeft Ruud zelf ook geen idee wat hij allemaal zegt op dit filmpje. Het overschakelen naar Vivienne gaat eveneens niet al te lekker, want ook zij heeft de grootste moeite om vloeiend straattaal te spreken. Als je het niet gewend bent, gaat dat inderdaad niet zo gemakkelijk.

Maar er zijn hele groepen Nederlanders die dagelijks op deze manier praten. Voor hen werkt straattaal praten op dezelfde manier als dialecten als Gronings praten of het Urkerdialect gebruiken. Dat terwijl het taalgevoel in Nederland verder achteruit holt. Uit de nieuwste onderzoeken blijkt dat een derde van de Nederlandse scholieren een groot gevaar loopt om laaggeletterd te worden. Er zijn volgens het onderzoek verschillende niveaus en veel van deze scholieren halen niveau 1 nog niet eens. De oorzaak ligt niet meteen in straattaal, maar in bijvoorbeeld ontlezing en het gebruik van social media. De NOS komt daarom met een Journaal in Makkelijke Taal, maar dat had eigenlijk niet nodig hoeven zijn.

Mocht je nu het gevoel hebben dat die jongeren maar wat hebben met dat nieuwerwetse gedoe, dan prikken we de bubbel graag even door. Straattaal is al tientallen jaren oud. Vroeger werden woorden uit het Bargoens en Jiddisch gebruikt als straattaal. De straattaal van tegenwoordig heeft meer Arabische en Surinaamse invloeden, doordat er veel migranten zijn die de woorden introduceren in Nederland. Zo komt onder meer: “fakka dan?” van het Surinaams voor “hoe gaat het?” (“fawaka”). Het is vooral populair onder scholieren, maar die beloven dat als ze ouder zijn, ze gewoon weer netjes ABN gaan spreken.