Twaalf jaar na Project X in Haren vertelt Merthe haar verhaal in docu

Als je 16 jaar wordt, moet dat een leuk feestje zijn voor de jarige. Natuurlijk nodig je vrienden en familie uit. Twaalf jaar geleden was het heel populair om de uitnodigingen via Facebook de deur uit te doen. Maar Merthe maakte een foutje en zette de uitnodiging publiekelijk online. Daardoor liep haar feestje uit de hand, want het hele land was uitgelopen om een Project X-feestje te vieren. Uiteindelijk moest de ME eraan te pas komen om iedereen weer weg te sturen. Het was een grimmig feestje met tientallen arrestaties, vernielingen en de schade werd geraamd op 1 miljoen euro. Nu vertelt Merthe haar eigen verhaal.

Op 6 september 2012 maakt de toen vijftienjarige Merthe een Facebook-evenement aan voor haar zestiende verjaardagsfeest. Een kleinschalig feestje met zo’n 80 vrienden. Maar één vergissing had grote gevolgen. Ze maakte het evenement openbaar en daardoor nodigde half Nederland elkaar uit. Binnen een dag zijn 16.000 mensen uitgenodigd en zeggen 3500 mensen toe dat ze naar het feestje komen. Merthe schrijft op Twitter dat ze een feestje met zoveel mensen toch wel een beetje spannend vindt. Haar vader besluit dat ze de uitnodiging moet veranderen.

Maar het is al te laat. Iemand anders maakt de uitnodiging opnieuw aan en het zestiende verjaardagfeestje van Merthe loopt volledig uit de hand. Relschoppers roepen op om hun eigen Project X Haren te beginnen. Een verwijzing naar de film Project X uit 2012, waarbij een paar tieners een uit de hand gelopen groot feest organiseren.

Op 21 september staan er zo’n vierduizend jongeren in Haren, een kleine gemeente in Groningen. De eerste bezoekers hebben het naar hun zin en ze hebben zelfs cadeautjes meegebracht. Daarna slaat de verveling toe en wil de politie de jongeren bewegen om te vertrekken. Dan breken er rellen uit: auto’s worden in de fik gestoken, de winkels geplunderd en ook de verkeersborden moeten het ontgelden. Die dag moeten 34 relschoppers mee naar het bureau. 36 jongeren en politiemensen raken gewond. De schade: ruim 1 miljoen euro. Zelfs de ME moet eraan te pas komen om het feestje te beëindigen.

De inmiddels 28-jarige Merthe vertelt in de documentaire over deze gebeurtenis voor het eerst haar verhaal. Ze is vetrokken naar Dubai en het hele feest is ‘een deel van wie zij is’ geworden. In de documentaire van regisseur Alex Wood komen ook andere betrokken aan het woord, zoals haar buurman en een gemeenteraadslid. Voor veel mensen had het evenement een grote impact. Haren is maar een klein, rustig dorp waar veel welgestelde mensen wonen. Dat juist zo’n dorp dit was overkomen, had een grote impact op de mensen die er wonen gemaakt.

Twitter werd in de gaten gehouden door de politie, maar die had onderschat hoe erg het feest uit de hand zou lopen. De conclusie van de commissie-Cohen, is dat de autoriteiten hebben gefaald. De gemeente Haren had de jongeren op het verkeerde been gezet, doordat de gemeente zei een alternatief feest te organiseren. Maar dat feest kwam er niet. Jongeren werden teleurgesteld en vernielden vervolgens het dorp.